نكوهش دنيا

 (62) (و من خطبة له (عليه ‏السلام)) أَلَا وَ إِنَّ الدُّنْيَا دَارٌ لَا يُسْلَمُ مِنْهَا إِلَّا فِيهَا وَ لَا يُنْجَى بِشَيْ‏ءٍ كَانَ‏

« 152»

لَهَا ابْتُلِيَ النَّاسُ بِهَا فِتْنَةً فَمَا أَخَذُوهُ مِنْهَا لَهَا أُخْرِجُوا مِنْهُ وَ حُوسِبُوا عَلَيْهِ وَ مَا أَخَذُوهُ مِنْهَا لِغَيْرِهَا قَدِمُوا عَلَيْهِ وَ أَقَامُوا فِيهِ فَإِنَّهَا عِنْدَ ذَوِي الْعُقُولِ كَفَيْ‏ءِ الظِّلِّ بَيْنَا تَرَاهُ سَابِغاً حَتَّى قَلَصَ وَ زَائِداً حَتَّى نَقَصَ .

 ص152

از خطبه‏ هاى آن حضرت عليه السّلام است (در بيان دل نبستن به دنياى فانى و ترس از حساب قيامت):  (1) آگاه باشيد دنيا سرائى است كه هيچكس از آن به سلامت نمى ‏ماند مگر (بتقوى و پرهيزكارى) در آن (زيرا دنيا دار عمل است و آخرت دار جزاء، پس كسي كه در دنيا بدستور خدا و رسول رفتار نمايد در آخرت به سلامت ماند، و كسيكه پيروى ننمود بعذاب ابدى گرفتار گردد) و هيچكس بجهت چيزى (گفتار و كردارى) كه براى دنيا بنمايد نجات نيابد (و نجات و رستگارى در آخرت براى كسى است كه گفتار و كردارش براى خدا باشد) (2) مردم بدنيا بسبب امتحان و آزمايش گرفتار شده ‏اند (خداوند ايشان را امتحان مى‏فرمايد، به اين معنى كه هر كس در دنيا از فرمان الهىّ پيروى نمايد رستگار گردد، و هر كه نافرمانى كند بعذاب گرفتار شود، و اين امتحان بجهت آن نيست كه بآخر كار آنان علم نداشته باشد و بخواهد دانا گردد كه امتحان به اين معنى محال است، زيرا او به آشكار و نهان هر چيز دانا است) پس آنچه از (متاع) دنيا براى دنيا فراهم آورند از كفشان مى ‏رود (در موقع مرگ بجا مى‏ گذارند) و (در آخرت) حساب آنرا از آنان مى‏ طلبند، و آنچه كه از دنيا براى غير دنيا (آخرت) تهيئه نمايند بر ايشان مى ‏ماند و هميشه با آنها است، (3) پس (اكنون كه كار دنيايى زيان آور است بآن دلبند مباش، زيرا) دنيا نزد خردمندان مانند برگشتن سايه است كه تا آنرا گسترده ببينى جمع ميشود، و تا آنرا زياد ببينى كم گردد (همچو سايه زائل گشته براى اهلش باقى نماند).